ทำความรู้จัก “บาทเนต” ระบบโอนเงินมูลค่าสูงแบบเรียลไทม์ของประเทศไทย

ระบบ บาทเนต (BAHTNET) คือระบบโอนเงินมูลค่าสูงระหว่างสถาบันการเงินและหน่วยงานภาครัฐ ที่ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) พัฒนาขึ้นเพื่อให้การชำระเงินมีความปลอดภัย รวดเร็ว และลดความเสี่ยงของระบบการเงินโดยรวม โดยดำเนินการในรูปแบบ Real-Time Gross Settlement (RTGS) หรือการโอนแบบเรียลไทม์ทุกธุรกรรม โดยไม่มีการหักล้างยอดรวม

จุดเด่นของระบบบาทเนต

• ให้บริการมาตั้งแต่ปี 2538 เพื่อทดแทนการใช้เช็คในการโอนเงินขนาดใหญ่
• ผู้รับเงินจะได้รับเงิน “ทันที” หลังการโอน ทำให้เกิดความแน่นอนทางการเงิน (finality)
• ผู้ใช้บริการต้องมีบัญชีเงินฝากกับธปท. เช่น ธนาคารพาณิชย์ สถาบันการเงิน บริษัทหลักทรัพย์ และหน่วยงานรัฐ
• แบ่งประเภทผู้ใช้เป็น Direct Member (เชื่อมระบบโดยตรง) และ Associated Member (ใช้ผ่านระบบของสมาชิกหลัก)

บริการหลักในระบบบาทเนต

1. การโอนเงินระหว่างบัญชีธปท. – ทั้งระหว่างสถาบันการเงิน หรือในชื่อเดียวกัน
2. การโอนเงินเพื่อบุคคลที่สาม – โอนข้ามธนาคารตามคำสั่งของลูกค้าภายในวันเดียวกัน
3. การสอบถามยอด-รายการบัญชี
4. การส่งข้อความระหว่างผู้ใช้บริการ – ทั้งแบบส่วนตัวและการประกาศจาก ธปท.
5. การชำระดุลสุทธิแบบหลายฝ่าย (MFT) – เช่น การหักบัญชีเช็คระหว่างธนาคาร

การเชื่อมโยงและความปลอดภัย

• มี 2 ช่องทางหลัก:
  1. ผ่านระบบ S.W.I.F.T.
  2. ผ่าน BOT Web Portal (EFS)
• ใช้ระบบรักษาความปลอดภัยตามมาตรฐานสากล เช่น Digital Signature และ Private Key Token เพื่อป้องกันการแอบอ้าง ปลอมแปลง และตรวจสอบย้อนกลับได้ทุกขั้นตอน

ค่าธรรมเนียมการใช้บริการ

• ค่าบริการรายเดือน: 3,500 บาท/ราย (Direct Member), 500 บาท/ราย (Associated Member)
• ค่าธรรมเนียมการโอน: กำหนดโดยแต่ละธนาคารเองแบบเสรี ไม่มีเพดานสูงสุด